Viêm loét dạ dày thể nhiệt là gì?

Triệu chứng của viêm loét dạ dày thể nhiệt

Người bệnh viêm loét dạ dày thể nhiệt thường có biểu hiện:

• Đau nóng, rát bỏng vùng thượng vị, đau rát thường lệch sang phải. Người bệnh có cảm giác cồn cào thượng vị cả khi đói hoặc vừa ăn no.
• Ợ chua, ợ nóng, rát cổ, khi ăn một chút sẽ thấy dễ chịu hơn.
• Đầy bụng, chướng hơi, khó tiêu, ăn uống kém, ăn nhanh no.
• Hôi miệng, đắng miệng, khô miệng, khát nước.
• Lưỡi đỏ, rêu vàng, chân răng sưng đau và mạch sác mà hữu lực.
• Đại tiện táo bón.

Điều trị và ngăn ngừa viêm loét dạ dày thể nhiệt

Để điều trị viêm loét dạ dày thể nhiệt, dưới đây là một số bài thuốc chữa vị nhiệt theo đối chứng trị liệu:

Sử dụng bài thuốc Đông y

1. Bài thuốc thanh vị tán gia giảm

Bài thuốc trị chứng: đau lâm râm thượng vị, nóng, xót, cồn cào.

Công dụng của bài thuốc: Thanh vị, lương huyết, dưỡng âm, chỉ huyết… Trị chứng đau thượng vị do tích nhiệt răng, vị hỏa răng lợi viêm sưng chảy máu, miệng khô lưỡi ráo. Khi vị nhiệt được thanh, vị âm được tư dưỡng, nhờ đó mà đầy đủ bớt nóng xót, đại tràng bớt táo khó, giúp tỳ sinh huyết mà huyết hậu thiên đầy đủ, các chứng vị nhiệt miệng khô khát, cầu táo khó tự giảm.

Thành phần nguyên liệu:

• Đương quy: 12g,
• Hoàng liên: 12g,
• Sinh địa: 20g,
• Đơn bì: 20g,
• Thăng ma: 6g.

Cách thực hiện:

• Các nguyên liệu trên đem tán bột, cho vào bát lớn, cho từ từ mật ong ra trộn đều.
• Viên thành những viên nhỏ bằng hạt ngô.
• Mỗi lần uống 10 – 15 viên, ngày uống 2 lần vào 2 bữa ăn.
• Hoặc đem sắc, chia làm 2 – 3 lần uống. Nên uống khi còn ấm.

Lưu ý: Những người viêm loét dạ dày thể nhiệt bị lạnh bụng, đầy bụng, khó tiêu, tỳ vị hư hàn không nên dùng.

2. Bài thuốc sinh địa bát vật gia giảm

Sinh địa – Vị thuốc quen thuộc trong chữa viêm loét dạ dày thể nhiệt

Bài thuốc dùng trị chứng trung tiêu vị nhiệt: Đi cầu táo bón, gầy, sút cân, có bệnh tiểu đường.

Công dụng của bài thuốc: Thanh vị, dưỡng âm, giáng hỏa… trị chứng vị nhiệt âm hư hỏa vượng. Khi vị nhiệt được thanh, vị âm được tư dưỡng, các chứng thượng vị nóng cồn cào, chứng liên quan vị nhiệt đều giảm…

Thành phần nguyên liệu:

• Sinh địa: 30g,
• Đơn bì: 16g,
• Hoài sơn: 16g,
• Mạch môn: 14g,
• Tri mẫu: 12g,
• Hoàng cầm: 10g,
• Hoàng bá: 12g,
• Hoàng liên: 10g.

Cách thực hiện:

• Các nguyên liệu trên đem tán bột mịn, cho ra bát lớn.
• Cho dần dần mật ong vào, vừa đảo đều tay, nhào cho bột quyện
• Viên thành từng viên nhỏ như hạt ngô.
• Uống mỗi lần 10 – 15 viên.
• Ngày uống 2 lần.
• Nếu sắc thì chia thành 2 – 3 bát uống vào các buổi trong ngày, nên uống khi còn ấm.

Lưu ý: Không dùng bài thuốc cho người chứng hư hàn, an lạnh, đi ngoài tiêu chảy, tay chân lạnh.

3. Bài thuốc thanh nhiệt cứu âm tiễn gia giảm

Nhân sâm – vị thuốc trong chữa viêm loét dạ dày thể nhiệt

Bài thuốc trị chứng triệu chứng: Đi cầu táo bón, da khi nổi mụn, nóng nhiệt, gầy gò.

Công dụng của bài thuốc: Giúp thanh nhiệt sinh tân, nhuận tràng thông tiện… Trị chứng vị nhiệt cầu táo khó, miệng khô, môi khô nứt, miệng lở, chứng can nhiệt, da khô, nổi mụn nhọt, đau dây thần kinh tam thoa.

Thành phần nguyên liệu:

• Sinh địa: 20g,
• Tri mẫu: 12g,
• Thạch cao: 14g,
• Thiên hoa phấn: 14g,
• Mạch môn: 12g,
• Nhân sâm: 10g,
• Xích thược: 12g,
• Đơn bì: 12g,
• Kim ngân: 12g,
• Liên kiều: 12g.

Cách thực hiện:

• Các vị thuốc trên đem rửa qua một lượt nước.
• Cho vào nồi sắc cùng 1,5 lít nước.
• Đun sủi rồi vặn lửa nhỏ liu riu đến khi cạn còn 3 bát nước.
• Chia làm 3 phần uống 3 lần/ ngày.
• Nên uống khi còn ấm.

Lưu ý: Không dùng bài thuốc thanh nhiệt cứu âm tiến gia giảm cho người chúng vi hàn lạnh bụng, đi ngoài, tiêu hoá chậm.

Dùng phương pháp châm cứu

Để chữa viêm loét dạ dày bằng phương pháp châm cứu, người thực hiện sẽ tiến hành tác động vào các huyệt: trung quản, nội quan, túc tam lý, vị du. Tại 4 huyệt này, bác sĩ đều dùng đến phép nâng ấn tả (tức là nâng mạnh, ấn nhẹ) lưu kim trong vòng 30 phút. Liệu trình điều trị là cứ cách một ngày châm một lần cho đến khi các triệu chứng này không còn.

Lưu ý: Để bảo đảm an toàn, người bệnh cần đến các cơ sở chữa trị uy tín, có đội ngũ chuyên môn và kỹ thuật đúng tiêu chuẩn để điều trị.

Dùng phương pháp bấm huyệt

Phương pháp bấm huyệt chữa viêm loét dạ dày đang ngày càng được nhiều người lựa chọn vì chúng có tác dụng lưu thông khí huyết, tăng cường tiêu hóa, từ đó có thể giảm nhanh các cơn đau do viêm dạ dày gây ra.

Tuỳ theo triệu chứng của viêm loét dạ dày mà bác sĩ sẽ lựa chọn các vị trí bấm huyệt khác nhau:

• Ợ hơi, ợ chua, đầy bụng: Bấm huyệt trung quản – giữa nối từ mũi ức đến rốn, trên rốn 4 đốt ngón tay.
• Buồn nôn, nôn, ợ hơi ợ chua: Bấm huyệt thượng quản – đường trắng giữa bụng, trên rốn 5 đốt ngón tay.
• Đau bụng, tiêu chảy: Bấm huyệt thiên xu –  từ rốn đo sang ngang 2 đốt ngón tay .
• Viêm loét dạ dày, lo âu, hồi hộp, mất ngủ: Bấm huyệt quan nguyên – trên đường trắng giữa bụng, từ rốn đo xuống 1,5 đốt ngón tay.
• Đau bụng, táo bón, kiết lị: Bấm huyệt hợp cốc – khép chặt ngón tay trỏ và ngón cái huyệt tại chỗ cơ nổi cao nhất.
• Đau co thắt dạ dày, acid dịch vị tăng cao: Bấm huyệt nội quan – cách lằn chỉ cổ tay 2 đốt ngón tay, chính giữa cổ tay.

Sử dụng thuốc Tây y

Bên cạnh việc sử dụng các biện pháp Đông y, châm cứu, bấm huyệt, người bệnh viêm loét dạ dày có thể sử dụng thuốc Tây để điều trị. Một số thuốc Tây y thường được dùng trong điều trị viêm loét dạ dày bao gồm:

• Nhóm thuốc kháng acid: Actapulgite, Maalox,… giúp làm trung hòa acid dịch vị, làm giảm nhanh triệu chứng.
• Nhóm kháng thụ thể H2 (Anti H2): Ranitidin, Cimetidin… giảm cả bài tiết dịch vị cơ bản và dịch vị kích thích.
• Nhóm ức chế bơm Proton (PPI): Esomeprazole, Omeprazole, Rabeprazole, Pantoprazole… có tác dụng giảm tiết acid dịch vị tốt nhất.
• Thuốc bảo vệ niêm mạc:  Sucralfate, Bismuth… có tác dụng tạo lớp nhầy bọc niêm mạc, kích thích sự bài tiết Prostaglandin nội sinh tại niêm mạc dạ dày, tăng bài tiết chất nhầy và bicarbonat.
• Các kháng sinh tiêu diệt H.pylori: Amoxicillin, Metronidazol/tinidazol, Clarithromycin, Levofloxacin… giúp ức chế tổng hợp protein hoặc làm rối loạn quá trình tổng hợp acid nucleic của vi khuẩn.

bên cạnh đó, có thể bác sĩ kê thêm một số loại thuốc giúp giảm co thắt, giảm đau, an thần như: Sulpirid, Diazepam…

Có chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh

Theo nguyên nhân gây viêm dạ loét dạ dày thể nhiệt như chia sẻ ở trên. Người bệnh cần hết sức lưu ý trong chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý để ngăn ngừa và điều trị bệnh và giảm bớt tổn thương cho dạ dày bằng một số gợi ý dưới đây:

Chế độ ăn uống lành mạnh:

• Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể, chú ý nên uống nhiều nước, ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi rau củ như: chuối, táo,… giúp tăng cường vitamin, chất xơ tránh táo bón, bảo vệ niêm mạc dạ dày, giảm tiết axit, trung hòa axit trong dạ dày.
• Ăn đầy đủ các bữa trong ngày, ăn đúng giờ, không nên bỏ bữa cũng như không nên ăn quá no hoặc để bụng quá đói.
• Tránh ăn đêm, ăn quá gần giờ đi ngủ.
• Nên chế biến các món ăn mềm, nhừ, dễ tiêu như: súp, cháo, canh giúp hệ tiêu hóa giảm áp lực.
• Tránh ăn các loại thực phẩm nhiều gia vị chua, cay, nhiều dầu mỡ chiên rán…
• Tránh sử dụng chất kích thích, bia, rượu, cà phê, thuốc lá.
• Nên ăn các loại thực phẩm giúp bổ sung lợi khuẩn như sữa chua, thức uống lên men giúp phục hồi tổn thương và cân bằng hệ vi sinh đường ruột.
• Có thói quen ăn chậm, nhai kĩ giúp dạ dày hoạt động khỏe mạnh hơn.

Chế độ sinh hoạt khoa học:

• Sau khi ăn tránh hoạt động mạnh, vận động nhẹ nhàng giúp kích thích hoạt động ở đường ruột, tạo điều kiện cho các phản ứng trao đổi chất hiệu quả hơn.
• Tạo thói quen vận động thể thao hợp lý giúp cơ thể tiêu hao năng lượng và có được sức đề kháng tốt nhất.
• Giữ tinh thần thoải mái, tránh lo âu, căng thẳng kéo dài.

☛ Tham khảo thêm tại: Viêm loét dạ dày nên ăn gì, kiêng gì?